اين افراد منتظر فشار قبر باشند...
«سعدبن معاذ» يكي از بهترين اصحاب و ياوران پيامبر (صلوات الله عليه و آله) بود. او بزرگ و آقاي انصار و از نخستين كساني از مردم مدينه بود كه اسلام آورد و پيامبر را به مدينه دعوت كرد. او بازوي ولايت و رسالت بود.
وقتي كه خبر رحلت سعد بن معاذ را به پيامبر دادند، آن حضرت به سرعت با پاي پياده و برهنه به سوي جنازه سعد شتافتند در حالي كه در بين راه عبا از دوش مباركشان افتاد و حضرت اعتنايي نكردند.
به هنگام تشييع جنازه سعد ديدند كه رسول خدا (صلّي الله عليه و آله) در پشت تابوت، سمت راست تابوت، جلوي تابوت و سمت چپ تابوت حركت ميكنند. پرسيدند: «يا رسول الله، اين چه حالي است كه از شما ميبينيم؟!» فرمودند: به خدا، دستم در دست برادرم جبرائيل است كه مرا دور تابوت سعد طواف ميدهد. اينك جبرائيل و ميكائيل به همراه هفتاد هزار ملك در تشييع جنازه سعد شركت كردهاند.1
پيامبر اكرم (سلام الله عليه و آله) با دست مبارك خويش بدن مطهر سعد را درون قبر گذاشت و براي او از خداوند طلب مغفرت فرمود.
مادر سعد وقتي اين صحنه را ديد، خطاب به فرزندش سعد گفت: "يا سعد، هنيئاً لَكَ الجَنَّةُ" يعني: فرزندم، بهشت گواراي وجودت باد!»
پيامبر با شنيدن اين جمله چهره درهم كشيد و با ناراحتي و عتاب فرمود: "مادر سعد! درباره امر پروردگار اينگونه با قاطعيت سخن مگو! همينك قبر، چنان فشاري بر فرزندت سعد وارد ساخت كه شيري كه در دوران كودكي از تو نوشيده بود، از سر انگشتانش خارج شد".2
همه مات و مبهوت مانده بودند، آخر چرا؟ كسي كه هفتاد هزار ملك به تشييع جنازهاش آمده اند و پيامبر با دست خويش او را دفن كرده و برايش طلب مغفرت فرمودهاند، چرا بايد چنين فشار قبري داشته باشد؟ حضرت در پاسخ فرمودند: "آري، براي آن كه اخلاقش با اهل و عيالش اندكي بد بوده است".
واژة "سوءٌ" در سياق نكره آمده است تا نشانه تصغير باشد. يعني نه آن كه به طور مطلق بد اخلاق بوده، بلكه بدين معناست كه اخلاقش با اهل و عيالش اندكي بد بوده و در عرصة اخلاق خانوادگي كامل نبوده است.
ممكن است اين سوال مطرح شود كه آيا شركت هفتاد هزار ملك در تشييع جنازة سعد و طلب مغفرت پيامبر براي او براي برداشته شدن فشار قبر از وي سودي نبخشيد؟!
جواب اين است كه «بد اخلاقي» حق الناس به گردن انسان مياندازد. طلب مغفرت ملائكة الله و پيامبر، باعث بخشيده شدن حق الله مي شود. اما در مورد حق الناس، بايد صاحب حق بگذرد تا خدا هم بگذرد. خداوند از حق خويش خيلي زود ميگذرد؛ چرا كه سريع الرِّضا است، اما گذشتن از حق مردم را به گذشتن صاحب حق واگذار فرموده است. سعد بن معاذ با بد اخلاقي خانوادگي اش، حق همسر و فرزندان خويش را ضايع كرده است و تا ايشان از او به طور كامل راضي نشوند و او را حلال ننمايند، خدا هم از او نميگذرد.
بدينسان رعايت «اخلاق خانوادگي» به طور كامل در كانون خانواده از سوي تمام اعضاي خانواده ضرورت مييابد؛ چرا كه خداوند قادر قهار كوچكترين بد اخلاقي را در اين «محبوبترين كانون» برنميتابد و بدون عقاب نميگذارد، هرچند كه به مقام سعد بن معاذ نيز نايل گشته باشيم. يعني اگر بازوي ولايت و امام زمانت نيز شده باشي، اگر در اخلاق خانوادگي ات نقصي باشد، به همان ميزان بايد حساب پس بدهي و عقاب متحمل شوي؛ چرا كه نقدكنندة اعمال تو بصير و تيزبين است.
منابع:
1. شيخ طوسي، الأمالي، ص427، ح955.
2.
پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله): «مَه يا اُمِّ سَعدٍ، لا تجزمي علي
ربك، فإن سعدا قد اصابته ضمه، قال: فرجع رسول الله ورجع الناس، فقالوا له:
يا رسول الله، لقد رايناك صنعت علي سعد ما لم تصنعه علي احد، انك تبعت
جنازته بلا رداء ولا حذاء... وامرت بغسله وصليت علي جنازته، ولحدته في
قبره، ثم قلت: إن سعدا قد أصابته ضمة! ... فقال (صلّي الله عليه و آله):
نعم انه كان في خلقه مع اهله سوء» علامه مجلسي، بحارالانوار، ج6، ص220،
ح14، و شيخ طوسي، الأمالي، ص427، ح955؛ شيخ صدوق، الأمالي، ص315، ح2.
برچسب: ،
ادامه مطلب