آداب صحیح دعا کردن
آداب صحیح دعا کردن:
1 – البَسْمَلَةُ
1 - بسم اللَّه گفتن
v رسولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله : لا یُرَدُّ دُعاءٌ أوَّلُهُ بسمِ اللَّهِ الرّحمنِ الرَّحیمِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه وآله : دعایی که با «بسم اللَّه الرحمن الرحیم» آغاز گردد ردّ نمی شود .
2 - التَّمجید
2 - تمجید خداوند
v رسولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله : إنَّ کُلَّ دُعاءٍ لا یَکونُ قَبلَهُ تَمجیدٌ فَهُوَ أبتَرُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه وآله : هر دعایی که با تمجید (خدا) آغاز نشود نافرجام است .
3 - الصَّلاةُ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِه
3 - صلوات فرستادن بر محمّد و خاندانش
v الإمامُ الصّادقُ علیه السلام : لا یَزالُ الدُّعاءُ مَحجوباً حَتّی یُصَلّی عَلی مُحَمَّدٍ وعَلی آلِ مُحَمَّدٍ .
امام صادق علیه السلام : دعا پیوسته در حجاب است ، تا آن گاه که بر محمّد و بر خاندان محمّد صلوات فرستاده شود .
v عنه علیه السلام : مَن کانَت لَهُ حاجَةٌ إلی اللَّهِعزّ و عجل فَلْیَبدَأ بالصَّلاةِ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِهِ ، ثُمَّ یَسألْ حاجَتَهُ ، ثُمَّ یَختِمْ بالصَّلاةِ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، فإنَّ اللَّهَعزّ و عجل أکرَمُ مِن أن یَقبَلَ الطَّرَفَینِ ویَدَعَ الوَسَطَ إذ کانَتِ الصَّلاةُ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ لا تُحجَبُ عَنهُ .
امام صادق علیه السلام : هر که خواهد از خداوند عزّ و جل حاجتی طلب کند ، به صلوات فرستادن بر محمّد و آل او آغاز نماید ، سپس حاجتش را بخواهد و در پایان نیز بر محمّد و آل محمّد صلوات فرستد ؛ زیرا خداوند عزّ و جل کریمتر از آن است که آغاز و انجام دعا را بپذیرد و وسط را واگذارد ؛ چرا که صلوات بر محمّد و آل محمّد از خداوند پوشیده نمیماند .
4 - الاِستِشفاعُ بالصَّالِحینَ
4 - شفیع قراردادن صالحان
v الإمامُ الکاظمُ علیه السلام : إذا کانَت لَکَ حاجَةٌ إلی اللَّهِ فَقُل : اَللَّهُمَّ إنّی أسألُکَ بحَقِّ مُحَمَّدٍ وعَلِیٍّ ، فَإنّ لَهُما عِندَکَ شَأناً مِنَ الشَّأنِ .
امام کاظم علیه السلام : هرگاه خواستی از خداوند حاجتی طلب کنی ، بگو : خدایا ! به حقّ محمّد و علی از تو مسألت میکنم ؛ زیرا که آن دو را نزد تو منزلتی است .
۵- الإِقرارُ بالذَّنب
5 - اعتراف به گناه
v الإمامُ الصّادقُ علیه السلام : إنّما هِیَ المِدحَةُ ، ثُمَّ الإقرارُ بالذَّنب ، ثُمَّ المَسألَةُ .
امام صادق علیه السلام : (در دعا) ابتدا باید خدا را ستود ، سپس به گناه اعتراف نمود و آن گاه حاجت را خواست .
6 - التَّضرُّعُ والاِبتِهالُ
6 - تضرّع و ابتهال
v بحار الأنوار - فیما وَعَظَ اللَّهُ بهِ عیسی علیه السلام - : یا عیسی ، اُدعُنی دُعاءَ الحَزینِ الغَریقِ الّذی لَیسَ لَهُ مُغِیثٌ ... ولا تَدْعُنی إلَّا مُتَضَرِّعاً إلَیَّ وهَمُّکَ هَمّاً واحِداً ، فَإنَّکَ مَتی تَدْعُنی کَذلِکَ أجَبتُکَ .
بحار الأنوار : از اندرزهای خداوند متعال به عیسی علیه السلام - : ای عیسی ! مرا چون شخص اندوهگین و در حال غرق که فریادرسی ندارد ، بخوان ... مرا جز با خواری و زاری و خلوص مخوان ، که هر گاه با چنین حالی مرا بخوانی اجابتت کنم .
v الإمامُ الحسینُ علیه السلام : کانَ رَسولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله یَرفَعُ یَدَیهِ إذا ابتَهَلَ ودَعا کَما یَستَطعِمُ المِسکینُ .
امام حسین علیه السلام : رسول خدا صلی الله علیه وآله در هنگام ابتهال و دعا مانند بینوایی که غذا میطلبد ، دستانش را بالا میبرد .
7 - أن یُصَلِّیَ رَکعَتَینِ
7 - به جا آوردن دو رکعت نماز
v الإمامُ الصّادقُ علیه السلام : مَن تَوَضَّأ فَأحسَنَ الوُضوءَ ، ثُمَّ صَلّی رَکعَتَینِ ، فَأتَمَّ رُکوعَهُما وَسُجودَهُما ، ثُمَّ سَلَّمَ ، وأثنی عَلَی اللَّهِعزّ و عجل وعَلی رَسولِ اللَّهِ صلی الله علیه وآله ، ثُمَّ سَألَ حاجَتَهُ ، فَقَد طَلَبَ فی مَظانِّهِ ، وَمَن طَلَبَ الخَیرَ فی مَظانِّهِ لَم یَخِبْ .
امام صادق علیه السلام : هرکه درست وضو بگیرد و دو رکعت نماز بگزارد و رکوع و سجود آنها را به طور کامل به جا آورد ، سپس سلام گوید و خداوند عزّ و جل و رسول خدا را مدح کند و آن گاه حاجتش را بخواهد هر آینه به جا خواهش کرده و هر که به جا طلب خیر و خوبی کند نومید برنگردد .
8 - أنْ لا یَستَکثِرَ مَطلوبَهُ
8 - زیاد نشمردن خواسته
v رسولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله : سَلُوا اللَّهَ وأجزلُوا ، فإنَّهُ لا یَتَعاظَمُهُ شیءٌ .
پیامبر خدا صلی الله علیه وآله : از خداوند بخواهید ؛ و زیاد بخواهید ، زیرا هیچ چیز برای او زیاد و بزرگ نیست .
v الإمامُ الباقرُ علیه السلام : لا تَستَکثِرُوا شَیئاً ممّا تَطلُبُونَ ، فما عِندَ اللَّهِ أکثَرُ مِمّا تُقدِّرونَ .
امام باقر علیه السلام : هیچ خواستهای را زیاد مشمارید ؛ زیرا آنچه نزد خداست بیش از آن است که میپندارید .
9 - أنْ یکونَ عالی الهِمَّةِ فیما یَطلُبُ
9 - بلند همّتی در خواهش
v الإمامُ علیٌّ علیه السلام - فی وصیَّتِهِ إلی ابنِهِ الحسنِ علیه السلام - : ولتَکُن مَسألَتُکَ فیما یَعنِیکَ مِمّا یَبقی لَکَ جَمالُهُ ویُنفی عنکَ وبالُهُ ، والمالُ لا یَبقی لک ولا تَبقی لَهُ .
امام علی علیه السلام - در وصیت خود به فرزندش حسن علیه السلام: باید برای خود آن چیزی را (از خدا) بخواهی که جمال و نیکی آن برایت بماند و وبال و آزارش از تو دور ماند . مال و ثروت برای تو نمیماند و تو نیز برای آن نخواهی ماند .
v الإمامُ الصّادقُ علیه السلام - فی سُؤالِ عجوز بنیإسرائیلَ لموسیعلیه السلام - : قالت : لا أفعَلُ حتّی تُعْطِیَنی خِصالاً : تُطلِقُ رِجْلی ، وتُعِیدَ إلَیَّ بَصَری ، وتَرُدَّ إلَیَّ شَبابی ، وتَجعَلَنی معکَ فی الجَنَّةِ .
امام صادق علیه السلام - در پاسخ به این سؤال که خواهش پیرزن از موسی علیه السلام چه بود ؟ آن پیرزن گفت : این کار نمیکنم مگر آن که چند کار برایم بکنی : پایم را چابک گردانی ، بینایی مرا به من بازگردانی جوانیم را به من برگردانی و مرا با خودت در بهشت جای دهی .
10 - تعمیمُ الدُّعاءِ
10 - دعا کردن برای همه
v رسولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله : إذا دَعا أحَدٌ فَلْیُعِمَفإنّه أوجَبُ للدُّعاءِ ، ومَن قَدَّمَ أربعینَ رَجُلاً مِن إخوانِهِ قَبلَ أن یَدعُوَ لِنفسهِ استُجِیبَ لَهُ فیهِم وفی نفسهِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه وآله : هر گاه یک نفر دعا میکند ، برای همه دعا کند ؛ زیرا این دعا به اجابت نزدیکتر است . کسی که پیش از دعا کردن برای خود برای چهل نفر از برادرانش دعا کند ، آن دعا در حقّ آنان و در حقّ خودش مستجاب شود .
11 - الإسرارُ بالدُّعاءِ
11 - دعای پنهانی
v رسولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله : دَعوةٌ فی السِّرِّ تَعدلُ سبعینَ دَعوةً فی العَلَانِیَةِ.
پیامبر خدا صلی الله علیه وآله : یک دعای پنهانی برابر است با هفتاد دعای آشکار .
12 - الاجتماعُ فی الدُّعاءِ
12 - دعای گروهی
v الإمامُ الصّادقُ علیه السلام : ما اجتَمَعَ أربعةُ رَهطٍ قَطُّ علی أمرٍ واحدٍ فَدَعَوا (اللَّهَ) إلّا تَفَرَّقُوا عن إجابَةٍ .
امام صادق علیه السلام : هیچ گاه چهار نفر فراهم نیامدند و برای مطلبی به درگاه خدا دعا نکردند ، مگر این که با اجابت آن دعا از هم پراکنده شدند .
13 - حُسنُ الظَّنِّ بالإِجابَة
13 - خوش بین بودن به اجابت دعا
v رسولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله : اُدْعُوا اللَّهَ وأنتُم مُوقِنونَ بالإجابَةِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه وآله : خداوند را با حال یقین به اجابت بخوانید .
v الإمامُ الصّادقُ علیه السلام : إذا دَعَوْتَ فَظُنَّ أنّ حاجَتَکَ بالباب .
امام صادق علیه السلام : چون دعا کنی چنین خیال کن که حاجتت بر در خانه است .
14 - اختیارُ الأوقاتِ المناسبَةِ
14 - انتخاب زمان مناسب
v رسولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله : خیرُ وقتٍ دَعَوتُم اللَّهَعزّ و عجل فیهِ الأسحارُ ، وتلا هذهِ الآیةَ فی قولِ یعقوبَ علیه السلام «سَوْفَ أسْتَغْفِرُ لَکُمْ رَبِّی» (و) قال : أخَّرَهُم إلی السَّحَرِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه وآله : بهترین زمان برای این که خداوند عزّ و جل را بخوانید سحرگاهان است . سپس این آیه را که نقل سخن یعقوب علیه السلام است تلاوت کرد : «بزودی از پروردگار خود برای شما آمرزش میخواهم» . و فرمود : (دعا کردن برای) آنها را به وقت سحر موکول کرد .
v الإمامُ الصّادقُ علیه السلام : ثلاثةُ أوقاتٍ لا یُحجَبُ فیها الدُّعاءُ عن اللَّهِ : فی أثَرِ المکتوبةِ ، وعند نُزُولِ القَطْرِ ، وظُهورِ آیةٍ معجزةٍ للَّهِ فی أرضِهِ .
امام صادق علیه السلام : در سه زمان دعا از خداوند پوشیده نمی ماند: بعد از ادای فریضه ، به هنگام بارش باران و هنگام پدیدار شدن نشانهای از اعجاز خدا در زمین (مثل خورشید گرفتگی و ...) .
15 : الإلحاح
15 - پافشاری
v رسولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله : رَحِمَ اللَّهُ عبداً طَلَبَ مِن اللَّهِعزّ و عجل حاجةً فَألَحَّ فی الدُّعاءِ ، اُستُجِیبَ لَهُ أو لم یُستَجَبْ (لَهُ) .
پیامبر خدا صلی الله علیه وآله : خدا رحمت کند بندهای را که از خداوند عزّوجل حاجتی بخواهد و در دعا (برای آن حاجت) پافشاری کند ، خواه دعایش اجابت شود و یا نشود .
v الإمامُ الباقرُ علیه السلام : واللَّهِ لا یُلِحُّ عبدٌ مُؤمِن علَی اللَّهِعزّ و عجل فی حاجتِهِ إلّا قضاها لَهُ .
امام باقر علیه السلام : به خدا سوگند هیچ بنده مؤمنی در حاجت خود به درگاه خداوند عزوجل اصرار نورزد ، مگر آن که حاجتش را بر آورد .
منبع: میزان الحکمه
برچسب: ،
